Jean Tirole, nhà kinh tế học chỉ biết vùi đầu vào công việc, không hề quan tâm tới danh vị, người từng nói “sự tiếp xúc quá gần gũi với chính trường sẽ làm chúng ta đánh mất cái thước đo khoa học đang sử dụng”, đã giành giải Nobel Kinh tế năm nay, đúng như lời tiên đoán cách đây bảy năm.

Ngày 13/10 tại Stockholm, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố: Giải Nobel Kinh tế học năm nay thuộc về Jean Tirole ở trường Đại học Toulouse 1 Capitole nước Pháp “vì những phân tích của ông về sức mạnh và quy luật thị trường”. 

Giáo sư Staffan Normark, Thư ký thường trực Viện này, nhận xét: Jean Tirole đã có nhiều cống hiến quan trọng về nghiên cứu lý thuyết trong một số lĩnh vực, nhất là đã làm rõ cách hiểu biết và cách điều chỉnh các ngành bị thống trị bởi một số ít các công ty mạnh. Nói cách khác, ông đã phát minh ra “khoa học chế ngự thuần phục các công ty độc quyền”. Nhờ áp dụng lý thuyết của Tirole, Chính phủ có thể khích lệ các công ty độc quyền nâng cao năng suất đồng thời ngăn cản họ gây ra thiệt hại cho sự cạnh tranh và cho người tiêu dùng. 

GS Tore Ellingsen, Chủ tịch Ủy ban Giải Nobel Kinh tế học, giải thích thành tựu nghiên cứu của Tirole như sau: có nhiều ngành bị thao túng bởi một số ít công ty hoặc một tập đoàn độc quyền. Trong tình trạng không được giám sát, quản lý, các thị trường thường nảy sinh những kết quả khiến người dân không mong muốn, như giá sản phẩm cao, năng suất thấp nhưng lại ngăn cản các công ty mới nhảy vào kinh doanh lĩnh vực đó. Từ giữa thập niên 80, Tirole đã bắt đầu nghiên cứu các bài học của những thị trường thất bại do bị một số ít công ty lớn thao túng. Các phân tích của ông đã giúp chính phủ có biện pháp xử lý vấn đề mua bán sáp nhập công ty và đối phó với nạn độc quyền…

(Nguồn: Tia Sáng, 14/10/2014)